Już w najbliższą niedzielę widzowie BBC po raz ostatni (przynajmniej w ramach serialu) powrócą do Birmingham i poznają dramatyczne zwieńczenie telewizyjnej sagi rodziny Shelbych. Poniżej zbieramy najważniejsze informacje o finałowym, szóstym sezonie „Peaky Blinders”, opowiadamy o historycznych inspiracjach stojących za częścią bohaterów serialu i przypominamy, jak w 2019 roku zakończył się ostatni odcinek piątej serii.
Rodzina Shelbych wchodzi na scenę. Niepozorne początki, popularność i wczesne sezony
Choć debiutujący 27 lutego szósty sezon „Peaky Blinders” to jeden z najgorętszych tytułów na świecie, jeszcze kilka lat temu nikt by podobnej popularności produkcji BBC nie wywróżył. Wzrost zainteresowania produkcją odnotowano dopiero, gdy serial miał na koncie już dwa sezony, które bez większego szumu pojawiły się na Netfliksie (prezentowane wówczas, niezupełnie szczerze, jako oryginalna produkcja tej platformy). Rozpromowaniu serialu przysłużyły się nie tylko sprzyjające algorytmy i działania samych fanów, a również aktywność celebrytów urzeczonych posępną wizją showrunnera Stevena Knighta. O serialu w mediach społecznościowych wielokrotnie wspominali tacy twórcy jak Ron Howard, Brad Pitt, Snoop Dogg czy Stephen King. Krótko przed swoją śmiercią, osobistą zgodę na wykorzystanie w serialu jednej ze swoich piosenek wyraził nawet David Bowie. Kompozycja „Lazarus” autorstwa zmarłej w 2016 roku legendy rocka dołączyła do elektryzującej składanki, w której pierwsze skrzypce gra oczywiście hitowe „Red Right Hand” Nicka Cave’a i zespołu The Bad Seeds. Mimo początkowej niszowości, tej stylowo nakręconej, mafijnej epopei, w 2016 roku, czyli przy okazji emisji trzeciego sezonu, moda na „peakies” była już niezaprzeczalnym faktem (w samej Wielkiej Brytanii widzów serialu było już niemal dwa razy więcej niż przy okazji pierwszej i drugiej serii). W ubiegłym roku analitycy ze współpracującego z telewizją CBS i dziennikiem USA Today serwisu High Speed Internet ustalili, że w skali globalnej „Peaky Blinders” było w pierwszych miesiącach 2021 roku najchętniej wpisywanym w internetowe wyszukiwarki tytułem z oferty Netfliksa. Serial Knighta przeskoczył nawet hitowe „Stranger Things”.
Historyczne inspiracje wcześniejszych sezonów „Peaky Blinders”
Podczas gdy popularność serialu zmusiła jego twórcę do rewizji pierwotnych ram czasowych opowiadanej historii, „Peaky Blinders” powoli zbliża się w stronę zamknięcia okresu międzywojennego. „[Serial] zawsze miał opowiadać o Brytanii pomiędzy wojnami – o tym, jak lekcja z doświadczeń jednej wojny nie została wyciągnięta i wszystkie błędy zostały powtórzone” – tłumaczył Steven Knight w jednym z wywiadów. „To miał być kres imperium: wkraczamy w II wojnę światową, a po niej już tego imperium tak naprawdę nie ma. Ale... skorygowałem ten zamysł. Nie tylko wkroczymy w II wojnę światową, ale i sięgniemy poza nią”. Nieco dalej twórca serii określił nadchodzące do widzów odcinki mianem „końca początku”. W 2023 roku powstać ma pełnometrażowy film domykający wątki serialu. W razie sukcesu są plany na kolejne, najpewniej telewizyjne, spin-offy.
Posępny, wielokulturowy tygiel Birmingham, niegdyś industrialnego centrum Wielkiej Brytanii, określanego mianami „warsztatu świata” i „miasta tysiąca zawodów” posłużył w serialu jako scena walki o wpływy fikcyjnej rodziny Shelbych. Choć samych głównych bohaterów serialu zmyślono przy wykorzystaniu popularnych ulicznych legend z początku XX wieku, to już sporą część rywali Peaky Blinders oparto na autentycznych historycznych postaciach. W pierwszym sezonie Tommy Shelby zmierzył się z Billym Kimberem, wpływowym gangsterem kontrolującym zyski płynące z zakładów bukmacherskich. Kimber istniał naprawdę – przyszedł na świat w 1882 roku, zaś w pierwszych dekadach ubiegłego wieku stał na czele gangu znanego jako „The Birmingham Boys”. Inaczej niż w serialu potoczyły się jego późne losy. W „Peaky Blinders” Kimber został zastrzelony przez Tommy'ego Shelby'ego. W rzeczywistości mafioso zmarł dopiero w 1942 roku z przyczyn naturalnych. Spore zainteresowanie i sympatie widowni przykuł też żydowski gangster Alfie Solomons, zagrany przez Toma Hardy’ego. Tę postać Steven Knight również oparł na jednym z autentycznych antyherosów międzywojennego podziemia. Prawdziwy Solomons (a właściwie Solomon) wraz ze swoim bratem, Harrym Salomonem, miał zajmować się kontrolą wyścigów konnych. Duet miał zadawać się z włoską mafią prowadzoną przez Darby'ego Sabiniego, innego przeciwnika serialowych „peakies”. W serial postać tę zagrał Noah Taylor w drugim i czwartym sezonie. Zgodnie z pozaserialową rzeczywistością, Sabini przeżył zarówno wydarzenia pokrywające się czasem akcji serialu, jak i lata II wojny światowej. Zmarł dopiero w 1950 roku. Zupełnie na potrzeby zmyśloną postacią jest z kolei Luca Changretta, zagrany w czwartej serii przez Adriana Brody'ego. Choć zarówno tę postać, jak i całą włoską rodzinę mafijną zainspirowały prawdziwe nowojorskie gangi lat dwudziestych, odpowiedników klanu Changretta nie znajdziemy w historycznych opracowaniach międzywojennego półświatka.
Obok kryminalistów rywalizujących z bohaterami o terytorium i wpływy, jednym z najciekawszych antagonistów serialu był inspektor irlandzkiego Royal Constabulary, Chester Campbell, zagrany przez Sama Neilla. Choć Steven Knight nie wyjawił, czy oparł tę postać na rzeczywistym odpowiedniku warto przytoczyć opracowanie historyka Carla Chinna, który na potrzeby swojej książki „Prawdziwa historia słynnych gangów Birminghamu” ustalił, że najętego przez Winstona Churchilla przedstawiciela policji mógł zainspirować niejaki Charles Haughton Rafter. Pochodzący z Irlandii protestant zjawił się w Birmingham w 1899 roku celem zapanowania nad szerzącą się wówczas na ulicach aktywnością ulicznych gangów. Warto dodać, że publikację Chinna mieliśmy okazję objąć naszym patronatem medialnym. W tym miejscu znajdziecie recenzję tej książki. Obok wątków nawiązujących do mafijnych opowieści akcji, twórcy serialu konsekwentnie prowadzili przed widzami wątek tragicznej miłości Tommy’ego z Grace Burgess, a później Shelby (Annabelle Wallis). Konsekwencje tego burzliwego romansu wciąż są w serialu odczuwalne, mimo brutalnego zakończenia go w toku trzeciego sezonu. Wizja bohaterki towarzyszy Tommy'emu Shelby'emu w ostatniej scenie piątej serii. Więcej o tym poniżej.
Udaremniona próba zabójstwa Oswalda Mosleya. Zakończenie 5. sezonu „Peaky Blinders”
Choć „Peaky Blinders” obserwuje przede wszystkim rozwój wielkich kryminalnych imperiów i ciemne interesy brytyjskich watażków, w serialu nie zabrakło mocnych wątków politycznych przemian toczących się w latach poprzedzających wybuch kolejnej Wielkiej Wojny. Mroczny kierunek piątego sezonu symbolicznie zapowiada jeszcze jego pierwsze ujęcie: obraz pojedynczej rośliny wyrastającej z błota. Choć z początku widzowie mogliby odnieść wrażenie, że ma ona sugerować obietnicę odrodzenia głównego bohatera, kolejne odcinki serialu i zwłaszcza finał sezonu uruchamiają znacznie posępniejsze skojarzenia: oznaczają bowiem narastanie międzynarodowych napięć, zwiastun następnego globalnego konfliktu i owszem – odrodzenie, ale przemocy, a nie nadziei. Taką symbolikę wprost tłumaczy nam w ostatnim sezonie pojedyncza kwestia Winstona Churchilla, który opisuje lidera Brytyjskiej Unii Faszystów, Oswalda Mosleya, jako jeden z „zielonych pędów, których wzrost zapowiada następną wojnę”. Piąty sezon „Peaky Blinders” pokazuje bezskuteczne próby powstrzymania tego, co historycznie nieuchronne, pomysłowo odsłaniając zarazem, jak głęboko destruktywne zjawiska polityczne wniknęły w brytyjski establishment. Wątek Oswalda Mosleya, postaci dość wiernie przeniesionej z historii przedwojennej polityki, określa główną oś fabularną ubiegłego sezonu. W toku ostatnich odcinków Tommy Shelby wspiera nowo utworzoną przez Mosleya partię faszystowską. Na polityczne partnerstwo przystaje jednak z ukrytym celem: rozpoznania od wewnątrz zasięgu operacji brytyjskich nacjonalistów i ostatecznie odsprzedania informacji Tajnym Służbom Wywiadowczym. Obok zwiększenia wpływów swojej rodziny, bohaterem granym przez Cilliana Murphy'ego kierują też kwestie ideologiczne: chęć zatrzymania antysemickiej i rasistowskiej narracji uprawianej przez zwolenników partii i samego Mosleya.
W finale piątego sezonu Tommy zorganizował zamach na życie Mosleya. Plan wprawiony w ruch podczas wiecu lidera faszystów w rezydencji Tommy'ego zakładał zastrzelenie mężczyzny przez cierpiącego na zespół stresu pourazowego weterana I wojny światowej, Barnesa Thompsona. W tym samym czasie Aberama Gold, członek gangu Shelby'ego, miał pozbyć się Jimmy'ego McCaverna, szefa szkockiego gangu Billy Boys. Po śmierci Mosleya, Tommy miał przejąć przywództwo nad Brytyjską Unią Faszystów i stopniowo załagodzić wywrotowe działania partii. W dramatycznym finale odcinka starania bohaterów zostały jednak całkowicie udaremnione: Thompson i Gold giną, nim są w stanie wyeliminować swoje cele. Ktoś zdradził Tommy'ego. Kto? Reżyser piątego sezonu Anthony Byrne wyjawił, że oglądając uważnie, mogliśmy się tego dowiedzieć:
Myślę, że jeśli oglądaliście uważnie, naprawdę uważnie, to [domyślenie się, kto zdradził Tommy'ego] jest możliwe. Ale przyznaję, że sporo wycięliśmy [z ostatniego odcinka], aby było to mniej oczywiste.
Sezon 6. „Peaky Blinders” – czas akcji i obsada
„To będzie najlepszy [sezon] ze wszystkich” – obiecywał Steven Knight w wywiadzie poprzedzającym prace zdjęciowe. Według pierwszych zapowiedzi w otwierających scenach widzowie powrócą do momentu, w którym urwała się akcja ostatniej serii: z Tommym Shelbym przyciskającym do skroni nabity pistolet. „Zaczynamy dokładnie tam, gdzie [skończyliśmy], pierwsze ujęcie, które zobaczycie pokaże scenę na polu... Tommy'ego z bronią przy głowie” – opowiada o początku sezonu Byrne. „Stamtąd skierujemy się dalej, rozwiążemy ten niezwykły moment. Będzie świetnie”. Według innych zapowiedzi w szóstym sezonie zobaczymy szereg nowych postaci: rodzinę Giny Gray granej przez Anyę Taylor-Joy i nowych popleczników Oswalda Mosleya. W jednym z odcinków pojawi się też „istotna historyczna postać”, która ma zaskoczyć fanów. Jesienią 2020 roku do sieci trafiły plotki o zaangażowaniu do obsady Rowana Atkinsona, który miałby odegrać na ekranie rolę Adolfa Hitlera. Doniesienia te zostały jednak bardzo szybko zdementowane przez twórców serialu.
Sprawdź też: „Peaky Blinders” będzie w 6. sezonie „mroczne w ch*j”. Tak twierdzi Cillian Murphy
Dodajmy, że w jednym z niedawnych wywiadów Steven Knight pokrótce zasugerował, gdzie zmierza historia Tommy'ego Shelby'ego. Jeśli dobiegnie ona końca w szóstym sezonie, twórca serii chce, by bohater Murphy'ego otrzymał okazję na odkupienie.
Zawsze chciałem zabrać akcję tego serialu do II wojny światowej. Chciałem by była to historia rodziny pomiędzy wojnami. Moją intencją było, by odkupić [Tommy'ego]. Chciałem by pod koniec [tej historii] stał się dobrym człowiekiem robiącym dobre rzeczy.
Jak zapowiada Knight, osiągnięcie „pozytywnego” zakończenia nie będzie dla Tommy'ego prostym zadaniem.
(...) Teraz znajduje się w limbo. Nie ma już tego „luksusu”, że jest w pewnym sensie znieczulony. Zaczyna odczuwać. To trochę tak jak wizyta u dentysty. Nowokaina przestaje działać. Jego metodą było wcześniej odcinanie się od wszystkiego, dryfowanie od momentu do momentu z jedną ambicją: więcej siły, więcej pieniędzy. Gdy środek przeciwbólowy przestaje działać, [Tommy] zaczyna czuć rzeczy, przypominać sobie. I zaczynają się kłopoty. Tommy był przez długi czas zamknięty, „zamrożony” od środka. Spotkał Grace i to ona go odmieniła. (...) Jej śmierć zakończyła tę podróż. (...) A teraz [jej halucynacja] jest czymś przeciwnym. Zachęca go do przekroczenia granicy. Do poddania się i skończenia z sobą. (...)
Poza Murphym, w obsadzie szóstego sezonu „Peaky Blinders” powrócą Sam Claflin (jako Oswald Mosley), Paul Anderson (w roli Arthura Shelby'ego), Finn Cole (jako Michael Gray), Sophie Rundle (Ada Thorne), Tom Hardy (jako niezniszczalny Alfie Solomons). Spośród nowych nazwisk warto wymienić Conrada Khana, Jamesa Frenchville'a i znaną z „Czarnego lustra” Amber Anderson. Jedną z głównych nowych postaci ma zagrać Stephen Graham („Venom 2: Carnage”). W nowych odcinkach zabraknie niestety postaci Polly Gray granej przez zmarłą w kwietniu ubiegłego roku Helen McCrory. Mimo tego, że produkcja ruszyła jeszcze przed śmiercią aktorki, nie zdołała ona nakręcić scen do ostatniego sezonu.
Gdzie oglądać finałowy sezon „Peaky Blinders”? Kiedy serial trafi na Netflix?
Premierę szóstego sezonu „Peaky Blinders” zaplanowano na niedzielę, 27 lutego. Pierwszy odcinek zostanie wyemitowany o godzinie 21:00 na BBC One. Niestety na chwilę obecną nie wiemy, kiedy serial będą mogli zobaczyć polscy widzowie. Data premiery w ofercie Netfliksa nie została jeszcze ujawniona. Warto przy tym przypomnieć, że w przypadku poprzednich sezonów streamer udostępnił nowe odcinki dopiero po zakończeniu emisji w ramach brytyjskiej telewizji. Dla porównania, piąty sezon znalazł się na Netfliksie niecałe dwa tygodnie po wyemitowaniu na BBC finałowego odcinka. O ile w przypadku finałowej serii zaplanowano podobne rozwiązanie, to oficjalnej streamingowej premiery powinniśmy spodziewać się w okolicy połowy kwietnia.
zdj. Netflix / BBC