„Music from The Star Wars Saga: The Essential Collection” – recenzja albumu [VINYL]

Saga Skywalkerów dobiegła końca, ale atrakcji przewidzianych dla fanów „Gwiezdnych wojen” prędko nie zabraknie. Obok debiutującego w przyszłym miesiącu drugiego sezonu hitowego serialu „The Mandalorian” oraz na bieżąco wydawanych komiksów Marvela i dryfujących w sieci plotek dotyczących kolejnych wielko- i małoekranowych projektów, do sprzedaży niedawno trafił album muzyczny, celebrujący muzyczne dziedzictwo sagi George'a Lucasa. Teraz, dzięki Music On Vinyl, otrzymaliśmy ekskluzywną okazję do analogowego odsłuchu koncertowych aranżacji kultowej partytury Johna Williamsa z ośmiu epizodów „Gwiezdnych wojen”. Poniżej znajdziecie naszą recenzję albumu „Music from The Star Wars Saga: The Essential Collection” w limitowanym na zaledwie 1500 kopii wydaniu LP. Zapraszamy do lektury.

Robert Ziegler & The Slovak National Symphony Orchestra „Music from The Star Wars Saga: The Essential Collection”

(Sony Classical / Music On Vinyl / dystrybucja w Polsce: JAWI, 2019/2020)

Recenzja muzyki zawartej na płytach:

Nowe aranżacje gwiezdnowojennych ilustracji wydają się tyleż popularne, co każdorazowo ustępujące swoim studyjnym pierwowzorom. Nie ma co ukrywać, decydując się na powrót do odległej galaktyki, najczęściej sięgamy po dedykowane ścieżki dźwiękowe, a rzadziej – po interpretacje pod batutą innych od Johna Williamsa (i jego najbliższych współpracowników) artystów. Inna sprawa, że godziny wirtuozerskiego „starwarsowego” materiału pozostają w ramach większości wydań w tyle, względem reprodukowania sztandarowych tematów w rodzaju kultowego „marszu imperialnego” czy motywu Mocy. Podwójny album „Music from The Star Wars Saga: The Essential Collection” stanowi, przynajmniej częściowo, doskonały przykład takiego właśnie podejścia do kosmicznej partytury. Z drugiej strony wydawnictwo oferuje dokładnie tyle, ile obiecuje – esencjonalny dorobek Johna Williamsa w świecie „Gwiezdnych wojen”. Co więcej, odsłuch interpretacji niesie ze sobą obietnicę spojrzenia na muzykę Sagi Skywalkerów w nieco inny sposób – czy to dzięki samej selekcji, czy odmiennemu rozłożeniu akcentów i faworyzowaniu innych sekcji orkiestry.

Za koncertowe aranżacje zebrane w ramach „The Essential Collection” odpowiada dyrygent Robert Ziegler wraz ze Slovak National Symphony Orchestra, wspieranej w niektórych utworach przez członków The Slovak Philharmonic Choir. Słowacy mają w dorobku setki kinowo-telewizyjnych kolaboracji oraz sporo projektów realizowanych w ramach przemysłu elektronicznej rozrywki (na uwagę zasługuje na przykład soundtrack do growej adaptacji „Harry'ego Pottera i Czary Ognia”). Entuzjastów muzyki poważnej warto natomiast odesłać do dostępnego w streamingu znakomitego wykonania koncertu skrzypcowego d-moll Mendelssohna, które doczekało się wydania w ubiegłym roku.

Na dwóch krążkach „The Essential Collection” znalazły się kompozycje prezentujące dziedzictwo muzyczne sagi, od „Mrocznego widma” aż do „Ostatniego Jedi” w reżyserii Riana Johnsona. Dodajmy bez zaskoczeń, że selekcja stawia szczególny nacisk na klasyczniejszą część „Gwiezdnych wojen”. Trylogię prequeli i sequeli potraktowano tu na równi – spośród osiemnastu wykonań zawartych na obu krążkach tylko osiem pochodzi z sześciu nowszych filmów, zaś reszta należy do „Nowej nadziei”, „Imperium kontratakuje” i „Powrotu Jedi”. Już od otwierającego album głównego motywu sagi, oprawiającego kultowe żółte napisy płynące w przestrzeń kosmiczną, uwidacznia się wyraźne priorytetyzowanie sekcji dętej – tendencja utrzyma się przez cały album, nadając koncertowi klasyczniejszy charakter, nieprzypadkowo tożsamy właśnie z wcześniejszymi epizodami (warto w kontekście takiego porównania przytoczyć kładący nacisk na smyczki pierwszy utwór soundtracku „Przebudzenia Mocy” i klasyczniejsze w brzmieniu otwarcie filmu „Skywalker. Odrodzenie”). Tym bardziej paradoksalne jest więc, że na tle wielu innych albumów kompilujących muzykę „Star Wars”, „The Essential Collection” najowocniej prezentuje się... właśnie od strony smyczków. Wystarczy zwrócić uwagę, z jaką wirtuozerią odznacza się chociażby „Anakin's Theme” z niesławnego pierwszego epizodu sagi. „Mroczne widmo” reprezentuje tu jeszcze jeden utwór – słynne „Duel of the Fates”, oparte na mantrach średniowiecznego walijskiego poematu, przetłumaczonego przez Williamsa na indyjski Sanskryt i przejmująco wykonane przez The Slovak Philharmonic Choir. Nieco mniej uwagi otrzymują już epizody II i III. Mimo niezwykle niezwykle bogatego soundtracku, z „Ataku klonów” usłyszmy tu zaledwie (i aż!) kwieciste i romantyczne „Across the Stars”, zaś „Zemstę Sithów” – jedną z najbardziej dynamicznych gwiezdnowojennych ścieżek – reprezentuje nazbyt wygładzona i minimalnie nierówna od strony tempa aranżacja „Battle of Heroes”. Cztery kolejne utwory zaczerpnięto z partytury klasycznych epizodów. Wykonaniu tematów niosących ze sobą bodaj najbardziej nostalgiczne skojarzenia, „Princess Leia's Theme”, „The Throne Room / End Titles”, „Yoda's Theme”, trudno cokolwiek zarzucić, ale i nie sposób przypisać im też szczególnej wyrazistości. Nieco ciekawiej wypada w tym miejscu albumu w zasadzie wyłącznie „The Asteroid Field” z epizodu V. Utwór oprawiający ucieczkę Sokoła Millennium przed niszczycielami Imperium jest tu bardziej niepokojący, a przy tym wolniejszy i chętnie urywający poszczególne frazy. Powściągliwość znajduje efektowne rozwiązanie w finałowej minucie. Na odważniejsze (i bez wątpienia najciekawsze na krążku) wariacje Ziegler pozwala sobie w „Han Solo and the Princess” – w tej aranżacji dramatyczne smyczki bardziej niż ze space operą kojarzą się ze starohollywoodzkim romansem, a od strony struktury (szczególnie rozwoju imitacji w stronę wyrazistego punktu kulminacyjnego) przywodzą na myśl wyrafinowaną fugę. Rozczarowująco wypada natomiast słynny „The Imperial March”. „Odegranie” utworu jest tu pozbawione niuansów, a przy tym nieco zbyt gładkie i delikatne. O ciekawsze, a przynajmniej bardziej żywiołowe, interpretacje nietrudno. Abstrahując od klasycznego wykonania obecnego na albumie ze ścieżką dźwiękową „Imperium”, polecam osłuchanie się z wersją zarejestrowaną na potrzeby ubiegłorocznego wydawnictwa „Celebrating John Williams (Live At Walt Disney Concert Hall)”.

Jednym z ciekawszych (bo nieobecnych w dotychczasowych kompilacjach) elementów albumu jest dołączenie utworów zaczerpniętych z soundtracków ostatniej trylogii. Fani gwiezdnowojennych brzmień usłyszą tu wzorcowo wykonany temat muzyczny Rey (wzbogacony kilkoma drobnymi ozdobnikami sekcji smyczkowej), triumfalny marsz Ruchu Oporu żywcem wyrwany ze ścieżki „Przebudzenia Mocy” oraz tajemnicze „Ahch-To Island” splatające w ramach nowych motywów kilka fantastycznych wariacji tematów Rey i Mocy. Z kolei zamiast pokusić się o tradycyjny gwiezdnowojenny finał, zakończenie albumu proponuje fanom nową aranżację pełnej akcji i suspensu suity „The Battle of Crait” z „Ostatniego Jedi”. Poza podniosłą wersją marszu sequelowych rebeliantów, wymieszaną z „harrypotterowym” motywem Rose Tico, mamy okazję usłyszeć tu między innymi przearanżowaną muzykę z sekwencji pierwszego starcia Sokoła Millennium z myśliwcami TIE w „Nowej nadziei”. Aż się prosi, by zbiór podsumowały znakomite tematy ze „Skywalkera. Odrodzenia”, które mogłyby tę kompilację zakończyć wyraźniejszą kropką. Niestety, sesje nagraniowe odbyły się jeszcze w lipcu 2019, a więc na kilka miesięcy przed kinową premierą ostatniego epizodu. Inna rzecz, że niejednego fana „Gwiezdnych wojen” z pewnością przyciągnęłaby do krążka inna kompozycja spośród najnowszych prac maestro, która akurat mogła się na krążku znaleźć – mowa tu o napisanym początkiem 2018 roku „Adventures of Han” z filmu o wczesnych perypetiach słynnego przemytnika. Na takie rarytasy będziemy jednak musieli poczekać do kolejnego wydawnictwa.

Słowem podsumowania, album „Music from The Star Wars Saga: The Essential Collection” to pozycja-ciekawostka dla fanów gwiezdnej sagi. Nie znajdziemy tu w żadnej mierze przełomowych aranżacji kultowego dorobku Williamsa (na rynek nie tak dawno trafiła znacznie ciekawsza kompilacja szerszego katalogu dokonań artysty, nagrana wraz ze słynną skrzypaczką, Anne Sophie-Mutter). A jednak, obok dobrze przetworzonych klasyków, na dwóch krążkach odnalazło się kilka bardziej wyrazistych perełek, tym lepszych, im wyraźniej odróżniających się na tle swoich celebrowanych pierwowzorów.

Spis utworów:

LP1 – SIDE ONE:

1. Star Wars: Main Title (5:37)
2. Duel of the Fates [From „Star Wars: Episode I – The Phantom Menace"] (4:34)
3. Anakin's Theme [From „Star Wars: Episode I – The Phantom Menace"] (3:10)
4. Across the Stars (Love Theme) [From „Star Wars: Episode II – Attack of the Clones"] (6:03)

LP1 – SIDE TWO:

1. Battle of the Heroes [From „Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith"] (3:36)
2. Princess Leia's Theme [From „Star Wars: Episode IV – A New Hope"] (4:39)
3. The Throne Room / End Title [From „Star Wars: Episode IV – A New Hope"] (5:10)
4. The Asteroid Field [From „Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back"] (4:39)

LP2 – SIDE THREE:

1. Yoda's Theme [From „Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back"] (4:01)
2. The Imperial March [From „Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back"] (3:10)
3. Han Solo and the Princess [From „Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back"] (5:54)
4. Parade of the Ewoks [From „Star Wars: Episode VI – Return of the Jedi"] (3:49)
5. Luke & Leia [From „Star Wars: Episode VI – Return of the Jedi"] (4:53)

LP2 – SIDE FOUR:

1. The Forest Battle [From „Star Wars: Episode VI – Return of the Jedi"] (4:17)
2. Rey's Theme [From „Star Wars: Episode VII – The Force Awakens"] (3:07)
3. March of Resistance [From „Star Wars: Episode VII – The Force Awakens"] (2:38)
4. Ahch-To Island [From „Star Wars: Episode VIII – The Last Jedi"] (4:11)
5. The Battle of Crait [From „Star Wars: Episode VIII – The Last Jedi"] (7:21)

Czas trwania albumu: 80:49

Opis i prezentacja wydania:

O ile od strony samej muzyki „The Essential Collection” nie wychodzi przed szereg udanych muzycznych hołdów dla Johna Williamsa, tak już od strony samego wydania mamy tu do czynienia z pozycją niewątpliwie ekskluzywną. Tym razem holenderska wytwórnia fonograficzna Music On Vinyl i jej oddział At The Movies (wspólnie z Sony Classical) przygotowała dla fanów analogowych odsłuchów limitowaną edycję „Stormtrooper”, ograniczoną do zaledwie 1500 kopii.

Nim przejdziemy do opisu każdego z elementów wydania, dodajmy, że – zgodnie z wizytówkowym już wysokim standardem Music On Vinyl – i tym razem otrzymaliśmy wydanie w przezroczystej folii z PVC, na której w lewym górnym rogu umieszczono dużą, srebrną nalepkę (z logotypami At The Movies i Music On Vinyl), informującą o specyfikacji (płyty o wadze 180 g), zaś z tyłu okrągłą i prześwitującą pieczęć. W skład zestawu wchodzą następujące części:

• Gatefold – dwuskrzydłowy, rozkładany, służący do przechowywania longplayów. Wykonano go z grubej i solidnej tektury o ciekawej, delikatnie „żłobionej” fakturze. Jedyną słabostką wydania jest grafika wyselekcjonowana na okładkę. Ponieważ album nie mógł posiłkować się oficjalnymi logotypami sagi „Star Wars”, fani otrzymali tu dość kiczowaty i estetycznie niedopasowany zamiennik. Dodajmy, że spis utworów na poszczególnych krążkach znajduje się z tyłu gatefoldu oraz w ramach dodanego do wydania skromnego, jednostronicowego bookletu.
• Dwie płyty winylowe – wisienka na torcie i rarytas dla fanów sagi. Nazwa ekskluzywnego wydania („Stormtrooper”) pochodzi od zabarwienia samych płyt. Oba krążki, oznakowane czarnymi etykietami, wykonano z biało-czarnego „marmurkowego” winylu, który skutecznie przywodzi na myśl  anonimowych żołnierzy Imperium i Najwyższego Porządku. 12-calowe krążki zostały starannie wytłoczone – na powierzchni obu nie znalazły się najmniejsze uszkodzenia. Nie uświadczymy też żadnych błędów, czy niedoróbek natury technicznej.  Płyty zostały zapakowane do jednolicie czarnych kopert, tzw. inner sleeves. Co istotne, koperty zostały wyłożone antystatyczną folią, która minimalizuje osadzanie się drobinek kurzu, a zarazem zapobiega elektryzowaniu się płyt.

Oceny końcowe:

Oceny przyznawane są w skali od 1 do 6.

Gdzie kupić?

• Empik.com 139,99 zł
  
• Livro.pl 169,99 zł

Soundtrack można także nabyć m.in. w stacjonarnych punktach sieci Media Markt (cena może się różnić w zależności od marketu). Lista sklepów znajduje się na stronie Music On Vinyl.

Wydanie do recenzji otrzymaliśmy dzięki uprzejmości firm JAWI i Music On Vinyl.

zdj. główne Disney / zdj. własne